सुनको मूल्य ओरालो

पछिल्ला केही हप्तादेखि सुनको मूल्य निरन्तर ओरालो लाग्दै गएको छ। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको दर घटेपछि यसको सीधा प्रभाव नेपाली बजारमा पनि परेको छ। उपभोक्ता र सुन व्यवसायी दुबैमा मूल्य घट्ने क्रम अझै केही समय जारी रहने अनुमान गरिएको छ।

गत महिनासम्म तोलाको मूल्य १ लाख ५० हजार रुपैयाँ नजिक पुगेको सुन अहिले १ लाख ३० हजार रुपैयाँको आसपासमा कारोबार भइरहेको छ। नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार, विश्व बजारमा अमेरिकी डलरको मजबुती, ब्याजदर बढ्ने आशंका र तेलको मूल्य स्थिरताले सुनप्रति लगानीकर्ताको आकर्षण घटाएको हो।

सुनको दर घट्दा विवाह, उत्सव र पूजापाठका कारण माग केही स्थिर भए पनि लगानीका हिसाबले सुन खरिदमा रोक देखिएको छ। व्यवसायीहरूको भनाइ छ  उपभोक्ता अहिले ‘अझै सस्तो हुन्छ कि’ भन्ने प्रतीक्षामा छन्।

अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा पनि सुनको दर २,३०० अमेरिकी डलर प्रतिऔंस बाट झरेर हाल २,२०० डलर आसपास पुगेको छ। विश्लेषकहरूले यो गिरावटलाई अस्थायी भनेका छन्, तर अल्पकालीन रूपमा अझ केही घट्ने सम्भावना रहेको चेतावनी दिएका छन्।

बजार विश्लेषक विपिन कार्कीका अनुसार, “यदि अमेरिकी फेडरल रिजर्भले आगामी महिना ब्याजदर स्थिर राख्यो भने सुन पुनः केही स्थिर हुन सक्छ। तर ब्याजदर बढे सुनको दर थप घट्न सक्छ।”

सुन मूल्यको यो गिरावटले राष्ट्रिय भण्डार र विदेशी मुद्राको सन्तुलनमा पनि प्रभाव पार्ने विशेषज्ञहरू बताउँछन्। नेपालमा सुनको आयात घट्दा विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा सकारात्मक प्रभाव पर्न सक्छ, तर दीर्घकालीन रूपमा सुन व्यवसायमा मन्दी आउन सक्ने चेतावनी पनि दिइएको छ।

व्यवसायीहरूको भनाइमा, सुनको मूल्य अझै ५–१० हजार रुपैयाँसम्म घट्ने सम्भावना रहेको छ। तथापि, चाँदीको मूल्य भने स्थिर देखिएको छ।

उता, सुनको मूल्य घट्दा आभूषण पसलहरूमा खरिदकर्ताको चहलपहल केही बढेको देखिएको छ। धेरैले अबको मूल्यलाई अवसरका रूपमा पनि लिइरहेका छन्। राजधानीका सुन व्यापारी हरिहर ताम्राकार भन्छन्, “विगतमा धेरै महँगो भएकाले रोकिएको खरिद अहिले पुनः सुरु भएको छ, तर लगानीका लागि होइन, दैनिक आवश्यकताका लागि।”

अर्थशास्त्रीहरूले सुन बजारको अस्थिरतालाई विश्वव्यापी आर्थिक संक्रमणको संकेतका रूपमा लिएका छन्। उनीहरूका अनुसार, अमेरिकी अर्थतन्त्रको पुनरुत्थान, चीनको आयात घट्दै जानु र तेल बजारको स्थिरताले सुनको माग घटाइरहेको छ।

नेपालमा सुन केवल आभूषण होइन, सांस्कृतिक र सामाजिक सम्पर्कको प्रतीक पनि भएकाले यसको मूल्यमा आएको हेरफेरले दैनिक जीवनमा समेत प्रभाव पार्ने गर्छ। तिहार र विवाह सिजन नजिकिँदै गर्दा मूल्य स्थिर रह्यो भने बजारमा फेरि उत्साह फर्किने अपेक्षा गरिएको छ।